Zoals eerder beloofd zou ik nog verslag doen van ons Warmtepompavontuur. Een avontuur, zo wil ik de overgang van gasverwarming naar 100% electric in ons huis uit 1925 wel betitelen. Aan de ene kant doordat uit alles blijkt dat we behoorlijk voorop lopen met een verwarming volledig met een lucht/water warmtepomp in bestaande bouw. Maar zeker ook doordat tijdens het proces er allerlei verrassingen naar voren kwamen waarop we niet waren voorbereid. Door deze ervaringen te delen hoop ik dat jij met je plannen minder verrast zal worden. Kijk vooral ook eens bij de FAQ's op de website, ik heb geprobeerd de meeste opgedane kennis daarin vast te leggen. Schroom ook niet om een vraag op te sturen indien je er nog niet uitkomt.
In een
blog eerder dit jaar beschreven we hoe we na een lang besluitvormingsproces kozen voor de relatief jonge firma The FCTR E. Zij willen met een abonnementsmodel huizen van het gas afhelpen en in de voorfase leken ze goed te weten waarover ze spraken. Hoewel er ook andere partijen de revue passeerden moet je uiteindelijk kiezen. Omdat er zoveel misging in het traject zijn we erg blij met The FCTR E. Zij willen dat we een tevreden klant zijn/worden en stellen daartoe alles in het werk. Ondanks dat het voor hen ook extra moeite en geld kost. Zij stellen zich open op en verwerken de ervaringen bij ons in hun toekomstige offertes voor toekomstige klanten. Ook voor hen waren een aantal zaken nieuw. De installatie van de warmtepomp is door hen uitbesteed aan een groot installatiebedrijf. Ondanks de claim dat zij de techniek zoals wij hem hadden gekocht veelvuldig hebben toegepast zijn er door hen toch een aantal zaken niet goed uitgevoerd. Gelukkig lijkt alles wel te worden opgelost in de komende maanden, maar op dit moment (augustus 2019) zijn we er nog niet.
Waarom volledig All-Electric?
Ons huis is de afgelopen jaren goed geïsoleerd. We hadden voor een hybride warmte pomp kunnen kiezen in combinatie met een nieuwe CV ketel. In voor- en naseizoen verwarmt de warmtepomp en in de winter draait de CV ketel. Dit kan tot 50% gasbesparing geven. Als pionier wilden we liever de grote stap ineens maken. Door de goede isolatie en aanpassingen in de CV installatie moet op papier een warmtepomp alleen het ook kunnen redden. Het achterhalen of dit in de praktijk ook acceptabel comfort en geen geluidsoverlast oplevert is specifiek ook het doel van ons traject. Op de zogenaamde
Duurzame Huizen dagen mag iedereen langs komen en zelf horen hoe dat klinkt in de praktijk.
Wat viel er mee?
Het werkt gewoon. We moeten de winter afwachten maar als ik zie dat de warmtepomp eenmaal per week de boiler boven de 60 graden (tegen legionella) stookt en de rest van de week het warme water verzorgt zonder dat we er enig omkijken aan hebben dan ben ik positief gestemd. Netjes aangelegd.
De meeste pannen blijken gewoon te werken op inductie. zie ook de
FAQDe subsidie op warmtepompen helpt natuurlijk bij deze investering. De apparatuur is erg duur en het is goed dat er subsidie wordt gegeven zodat er ervaring mee opgedaan wordt en de apparatuur goedkoper kan worden. Van het subsidiepotje voor dit soort maatregelen wordt op dit moment het meeste uitgekeerd aan bedrijven en particulieren die deze investering in een warmtepomp doen.
Tegelijk met de overgang naar een warmtepomp hebben we decentrale ventilatie aan laten brengen. (een JAGA Briza Fresh). In een oud huis is er vaak alleen natuurlijke ventilatie door kieren en gaten en na de kierenjacht kan dat een stuk minder zijn. Deze Jaga Briza Fresh combineert ventilatie met buitenlucht met warmteterugwinning. Dus de warmte die in de lucht zit die naar buiten gaat, wordt uitgewisseld met de koude lucht van buiten. De Jaga kan met een lage watertemperatuur toch veel vermogen geven dus we hebben goede hoop dat onze warmtepomp nu met een hoge efficiëntie (COP) kan draaien. Op de andere aanwezige radiatoren hebben we
Speedcomfort ventilatoren gemonteerd om het afgevend vermogen bij lagere watertemperatuur te doen stijgen.
Met onze All-electric woning stoten we nu veel minder CO2 uit dan voorheen met de gasverwarming. Veel van de stroom die we gebruiken komt van onze eigen zonnepanelen en de investering in de Windcentrale. Maar ook de stroom mix die nu uit het stopcontact komt wordt alleen maar groener de komende jaren. Leven op duurzame energie en vermijden van gebruik van fossiele brandstof, het kan echt! Zelfs in een oud huis als dat van ons. Een enorme positieve bijdrage om onze milieu impact te verlagen. Kom maar eens kijken hoe we dat doen!
Hoewel we de installatie niet hebben gekocht om elke zomer elke dag te kunnen koelen kunnen we met de Jaga Fresh en de vloerverwarming in een deel van de woning de temperatuur een aantal graden naar beneden brengen. Met de klimaatverandering en de steeds hogere temperaturen in de zomers een mooi vooruitzicht. Tot die tijd houden we met markiezen de zon goed buiten, werkt de muurisolatie ook in de zomer positief door de warmte buiten te houden en kunnen we met de nachtventilatie nu 's nachts koude lucht het huis in blazen. Koelen met een airco of warmtepomp blijft immers veel elektriciteit verbruiken en wij willen natuurlijk alleen maar minder gaan gebruiken.
De warmtepomp buitenunit is meer dan 80 kilo zwaar en de binnenunit nog zwaarder. Over de trap naar boven was geen mogelijkheid dus moest er een kraan komen. Met al die grote bomen in de straat had ik er wel een hard hoofd in, maar de ervaren kraanmachinisten hadden met hun uitschuifbare kraan de beide units zo op de plaats van bestemming. Vakwerk! Wel valt mij achteraf op dat alleen The FCTR E vanaf dag 1 aangegeven had dat takelen nodig was. Ik heb heel wat installateurs op bezoek gehad maar daar is nooit over gesproken. Misschien was het ook niet nodig geweest als we een hybride warmtepomp hadden genomen.
De isolatiefirma die de leidingen kwam isoleren maakte ons attent op het dakraam op zolder. Het UV licht dat daar doorheen komt kan de isolatie snel verouderen. Zij raadden aan hier iets aan te doen. Na wat gezoek heb ik
folie gevonden bij de Gamma. 95% van het UV licht wordt teruggekaatst en de lichtopbrengst door het raam is bijna niet minder. We kunnen wel niet meer naar buiten kijken maar op de vliering deden we dat toch niet. Fijn dat deze firma het advies gaf iets aan het licht te doen.
The FCTR E monitort op afstand ons systeem. Daarnaast kunnen we zelf ook via een app de installatie in de gaten houden en eventueel de temperaturen op afstand aanpassen. In de app is ook het energieverbruik te vinden en het verloop van de verwarming. Dat heeft NIBE goed voor elkaar.
Wat viel er tegen?
Wat tijdens de voorbereiding onvoldoende duidelijk was geworden was het feit dat onze meterkast echt ingrijpend verbouwd moest worden. Wij hadden geen moderne 3 fase meterkast, maar gewoon 1 fase stroom. Ruim voldoende voor ons gebruik en hadden we een kleine hybride warmtepomp gekocht dan had die meterkast gewoon gebruikt kunnen blijven worden. De combinatie van warmtepomp en inductiekoken vereist echter een 3 fase meterkast, een 3 fase aansluiting bij de netbeheerder en natuurlijk heel veel kabels door het huis voor de aansluitingen. Een enorme verbouwing op zich, bewoners in een nieuwbouwhuis zijn duidelijk in het voordeel. Deze verbouwing van de meterkast moet worden gedaan vóórdat überhaupt de monteurs voor de warmtepomp langskomen en kost al met al al gauw 1500 euro. Het is niet een kwestie van een groep bijplaatsen zoals bij zonnepanelen of een hybride warmtepomp.
Ondanks dat we bij de bestelling afgesproken hadden dat de warmtepomp buitenunit aan de gevel zou worden bevestigd waren de installateur en de fabrikant van de warmtepomp van mening dat het best op het houten dak geplaatst kon worden. Stoeptegels eronder, rubber matje en alles zou goed zijn. Tot we aan de andere kant van het huis zittend op de bank een enorm laag geluid hoorden. Dichter bij de warmtepomp unit trilde onze lichaam mee met de herrie die het meetrillen van het dak veroorzaakte. Misselijkmakend.! Buiten viel het geluid goed mee, maar binnen was het niet te harden. Conclusie: hij zal opnieuw moeten worden geplaatst en nu wel aan de gevel worden bevestigd, zucht.
De binnenunit is fors, gelukkig hebben we een flinke kamer waar de CV ketel en oude boiler hingen, maar door de plaatsing staat de unit bijna in het midden van de kamer. Volgens de installateur moest de unit 20 cm van alle muren geplaatst worden. Navraag bij de fabrikant leert dat dit niet nodig was geweest. Gelukkig maar want anders is zo'n unit bij vrijwel niemand te plaatsen. Vraag voor jouw situatie goed na hoe die komt te staan, nu was het voor ons een verrassing.
CV ketels hangen meestal op zolder, in ons geval aan de voorzijde van het huis. De buitenunit van de warmtepomp is aan de achterzijde geplaatst dus er was bijna 15 meter leiding nodig om van de ene unit naar de andere te komen. Veel werk, veel kosten, maar ook kosten die we ook hadden gehad met een hybride warmtepomp. De plek voor de buitenunit is echt een verbeterpunt. De markt onderzoekt dit ook. Units in het dak, vermomd als schoorsteen verschijnen steeds meer. Een goede ontwikkeling.Houdt er ook rekening mee dat de leiding geïsoleerd moet worden. Buiten in elk geval, maar binnen waarschijnlijk ook. Bij ons loopt deze leiding met warm water over een onverwarmde zolder. Beetje zonde als als die warmte de zolder gaat verwarmen.
Blijkbaar wordt de Jaga Briza Fresh niet vaak toegepast in woningen. De aansluiting kostte meer tijd dan verwacht, de handleiding is incorrect en het heeft me best veel tijd gekost om te begrijpen wat er mis ging en hoe het werkt. Nu maar hopen dat de verwarming in de winter probleemloos gaat. De unit zelf is een een fraaie oplossing in onze woonkamer.
De kosten van het afsluiten van ons gas staat ook uitgebreid beschreven in de FAQ's. Belachelijke prijs van 700 euro voor de pioniers die geen gas meer willen gebruiken. En dan gaan ze ook nog graven in de voortuin om de leiding te verwijderen waarbij de boom zal moeten wijken. Echt onacceptabel. We hebben onze gasaansluiting laten vergrendelen en zullen dus een jaar lang geen kosten hebben. Daarna moet de meter definitief weg. Fijn weer dat The FCTR E meedacht met deze plotse prijsverhoging van de verwijdering van het gas.