Kus de grond/kiss the ground

Enkele weken geleden verscheen de film Kiss the Ground op Netflix. Een bijzondere film die ik graag aanbeveel. Vanaf 22 oktober ook online te zien zonder Netflix abonnement en ik neem aan dat er ook gezamenlijke vertoningen van deze film worden georganiseerd. Echt een hoopgevende film, met aandacht voor regeneratie van de bodem waardoor heel, heel veel koolstof wordt vastgelegd, wat een directe impact heeft op terugdringen van klimaatverandering. Met praktische zaken die je zelf ook kunt doen!

De film legt wat mij betreft goed uit wat de rol is van de bodem in de kringloop van koolstof op de planeet. We kennen koolstof als onderdeel van CO2, dat verantwoordelijk is voor een groot deel van de klimaatverandering. Verminderen van de uitstoot van CO2 is heel belangrijk, maar deze film geeft aan dat terugdringen van de hoeveelheid CO2 in de atmosfeer gewoon mogelijk is, met relatief weinig investeringen. In een gezonde bodem (bos en landbouw) zit er heel veel koolstof in de bodem. Planten halen CO2 uit de lucht en maken er zuurstof van. De koolstof wordt opgeslagen in de plant zelf, maar belangrijker nog, ook uitgescheiden via de wortels waar allerlei microben, bacterien en andere organismes groeien op deze koolstof. Een gezonde bodem bevat miljarden organismen die ervoor zorgen dat nuttige bouwstoffen worden vrijgemaakt en beschikbaar gesteld worden aan alle organismen. Je wist toch wel dat een boom of gewas, net zoveel wortels heeft onder de grond als bladeren en stam boven de grond? 

Maar in de landbouw van de laatste 50 jaar is de bodem steeds verder uitgeput. Door monocultuur waarbij 1 gewas wordt verbouwd, waarbij met kunstmest de oogst wordt geoptimaliseerd en na het oogsten de grond braak wordt gelaten verdween de afgelopen jaren alle koolstof uit de bodem. Alleen zand blijft over. Zand waarop weinig groeit, waardoor je extra kunstmest nodig hebt en met bestrijdingsmiddelen wordt allerlei bodemleven doodgemaakt. Moderne landbouwgebieden zijn eigenlijk alleen nog maar een soort substraat om de gewassen vast te houden maar deze bodem leeft niet meer. Het idee achter regeneratieve lamndbouw is dat we er weer voor zorgen dat in de grond weer een bloeiend bodemleven ontstaat. Daarmee kan een enorme hoeveelheid CO2 in de aarde worden gebonden en op die manier bijdragen aan het terugdraaien van klimaatverandering. In de film worden mooie voorbeelden van regeneratieve landbouw, herbebossing en terugdraaien van woestijnen getoond.

De basis principes van regeneratief bodemgebruik in de landbouw zijn simpel:

• Zo weinig mogelijk de grond en het grondleven verstoren, dus niet ploegen
• Geen monocultuur, maar zoveel mogelijk diverse planten bij elkaar verbouwen. Dit is weerbaarder tegen ziektes en de verschillende planten helpen elkaar met groeien
• houd de bodem bedekt, braak liggen kost heel veel waardevolle bodem die uitdroogt en verwaait
• integreer dieren in de bewerking van het land

De impact van dieren op bodemkwaliteit vond ik wel verhelderend. In de huidige landbouwmethoden wordt op grote schaal soja en mais verbouwd waarbij door het slechte bodemleven veel CO2 uitgestoten en aan de andere kant van de wereld (Brazilie) wordt vee gevoerd met deze mais en soja. Daarbij komt heel veel CO2 en methaan vrij met enorme impact op het klimaat. Laat je echter de koeien grazen op het land en hun poep en pies als mest op de aarde komen dan wordt het bodemleven enorm positief beinvloed. Netto wordt er dan door de koeien, varkens en kippen een positief effect op klimaatverandering gezien. 

Bovenaan dit bericht staat de trailer.

Mooi is dat aan het eind van de documentaire ook ingegaan wordt op wat jezelf kan doen:

• koop je voedsel bewust, liefst biologisch en afkomstig van boeren die de bodem al op de beschreven manier gezond houden.  Eet heel beperkt vlees en alleen als het afkomstig is van vee dat gewoon op de weides loopt, een goed leven heeft en aan het eind van het leven humaan wordt gedood.
• Doe mee met de Herenboeren en zorg ervoor dat onze eigen boer op deze manier ons voedsel produceren. Recent is een initiatief gestart voor Roermond en in Weert kan je al bij de Herenboeren Land van Weert deelnemen.
• Eet plantaardig. Je kunt ook een stap verder gaan en alleen plantaardig eten.
• voorkom voedselverspilling en maak van je voedselresten compost
• wordt er geen Groente/Fruit/Tuinafval bij jou opgehaald en heb je geen plek voor een composthoop, start dan met je buren een wormenhotel.
• Lees het boek Draw Down, dat vol staat met allerlei bewezen methodes om CO2 in de atmosfeer te verminderen en klimaatverandering ongedaan te maken. Als je via de link het boek bestelt komt tot 12% van jouw aankoop bij een goed doel terecht, dat is de manier waarop Youbedo werkt!
• Word lid van Climate Cleanup, bedrijven die met de ideeën van Draw Down echt aan de gang gaan en klimaatverandering terug aan het draaien zijn.
• Praat mee met de Omwentelaars, ons netwerk van mensen die zich inzetten voor de duurzame samenleving en een goede kwaliteit van de leefomgeving. Maandelijks een Impactgespreksavond over uiteenlopende onderwerpen.